در کتب طب سنتی ایران از جمله ذخیره خوارزمشاهی و قانون فی الطب و الحاوی و ... ، مطالبی در مورد بادکش وجود دارد که نشان دهنده سابقه طولانی این روش است. بادکش یکی از اجزاء کوچک اعمال یداوی در طب سنتی محسوب می شود.
بادکش (dry cuping) یا همان حجامت خشک یعنی ایجاد کِشش و مکش در پوست بدن به وسلیه ظرفی توخالی که به گونه ای حالت مکش در آن ایجاد گردد و این اتفاق باعث جمع شدن پوست در داخل لیوان شود و ایجاد انبساط در آن ناحیه نماید.
بادکش در بدن با مکانیسم های مختلفی اثر خود را اعمال می کند که در اینجا برخی از این مکانسیم ها را از زبان حکمای طب سنتی ایران بیان می نماییم. مکانسیم بیان شده برای اثرات بادکش (سرد و گرم) در بدن از دیدگاه حکیم بوعلی(ره) در کتاب قانون فی الطب و جناب حکیم محمد حسین عقیلی خراسانی شیرازی در کتاب خلاصه الحکمة عبارت است از:
1. انحراف: انحراف ماده و جذب آن به سمت دیگری که باعث سکون آن ماده بشود، مثل بادکش کردن قفسه سینه برای قطع خونریزی شدید دوران قاعدگی.
2. ابراز: بارز کردن ورمی که در عمق اعضاء است برای اینکه معالجه (داروها) به آن برسد.
3. انتقال: انتقال ورم از عضو شریف به عضو پست ترِ هم جوار(عضو نزدیک).
4. تسخین: برای گرم کردن عضو و جذب خون به سمت آن عضو، و همچنین برای به تحلیل بردن باد اعضاء که بادکش گرم اثرش در این مورد قویتر است.
5. تخلیه: انتقال مواد از موضع طبیعی تولید کننده آن ماده، که مواد خودش در آن نازل شده و باعث تورم در آن عضو شده است مثل بیماری قیله که محجمه(ظرف حجامت) را بر عانه می گذارند.
6. تسکین: استعمال بادکش برای کاهش و تسکین دردها، مثل گذاشتن لیوان بادکش روی ناف (= السرة) به خاطر قولنج مبرح و درد ناک (در اصطلاح عامیانه افتادگی ناف نام دارد.) و بادهای شکم و دردهای رحمی که در هنگام حرکت خون (هنگام قاعدگی) عارض می شود به خصوص برای جوانان، و یا بادکش کردن روی باسن برای بیماری سیاتیک.


با استفاده از خواص فوق الذکر می توان از بادکش در موارد زیر استفاده نمود:
1. فراخوان غذایی(خونی): به دلیل افزایش جریان خون مویرگی با انجام بادکش در مواضع مختلف خون رسانی(غذارسانی) به آن مواضع بیشتر خواهد شد. لذا می توان از این روش برای افزایش بافت ماهیچه ای استفاده نمود. (مثلاً برای رفع لاغری های موضعی مثل لاغری صورت می توان از این روش استفاده نمود البته - برای صورت نوع بادکش متناوب و خیلی سبک می باشد.) همچنین می توان چربی موضعی را مقداری برطرف نمود چون مزاج خون گرم است(بخصوص با بادکش گرم نوع اول).
2. فراخوان دفاعی: افزایش خون رسانی موضعی با فراخوانی سلول های دفاعی و فاکتور های ضد التهاب خونی به موضع، باعث تسریع ترمیم آسیب های بافتی و عفونت های موضعی می شود.(متمرکز شدن قوای بدن در ناحیه بادکش) مثلاً با بادکش کردن اطراف زخم های بستر می توان به ترمیم و بهبود این زخم ها کمک شایانی کرد. و یا در در درمان بیماری برص و ... از این روش می توان کمک گرفت.
3. ایجاد انبساط: بادکش باعث رفع اسپاسم و گرفتگی های عضلانی و ایجاد انبساط در عضلات و اعضا می گردد.(برای انبساط عضلات بهتر است از بادکش گرم استفاده شود- البته مزاج شخص نیز باید لحاظ شود).
4. انتقال مواد: بادکش باعث انتقال مواد از مواضع مجاور موضع بادکش به موضع بادکش می گردد و از این خاصیت برای انتقال مواد از عضوی به عضوی دیگر استفاده می گردد، مثل انتقال مواد سوداوی از مغز به سمت اسافل.
5. تحریک فعالیت موضعی: بادکش باعث حرکت در عضوها می شود، مثل افزایش حرکت دودی روده ها با بادکش سبک روی شکم.(ورزش موضعی).
6. رفع خستگی: به خاطر خون رسانی زیاد و سایر خواص، بادکش در رفع خستگی و کسالت قابل استفاده است به خصوص در بعضی مزاجها، مثل بادکش گرم در فردی با مزاج سرد و تر.
7. تمرکز قوا بر عضوی خاص: بادکش باعث توجه قوه مدبره و تمرکز قوای بدن به موضع تحت بادکش می گردد. مثلاً در سردردها می توانیم برای تسکین، قوای بدن را به سمت ساق پا بکشیم یا مثلاً برای برخی بیماریها که علت آنها ضعف عضو است به خوبی می توانیم از بادکش برای تقویت آن عضو کمک بگیریم. البته واضح است که در مورد اول هدف تسکین و در مورد دوم هدف درمان است.
8. اخراج مواد مضر از بدن: برای کمک به خروج مواد و سموم از بدن می توان از بادکش استفاده کرد، مثل خروج نیش حشرات یا عفونت آبسه ای که باز شده است.
9. رفع ریح اعضا: بادکش باعث از بین رفتن نفخ اعضا می شود و بادکش گرم در این مورد اثرش بیشتر می باشد .

آرتروز (ساييدگي مفاصل)

ساييدگي نک استخوان‌هاي مفاصل كه مايع مفصلي نيز كم مي‌شود، اين بيماري در افراد كهنسال بيشتر ديده مي‌شود

روغن ها و چربی حیوانات

تجویز مصرف چربی ها و روغن ها منوط به میزان تحرك جسمی و عضلانی میباشد. در زمان ما روغنها بوسیله تجهیزات و تکنولوژي پیشرفته صنعتی تولید میشود. مصرف روغنهاي مایع و جامد براي همه و در هر سنی زیان بار است. فرآیند شیمیایی کاشت و تولید و گرفتن روغن از دانه هاي گیاهی این گونه روغنها را براي بدن انسان بسیار مضر و زیان بار ساخته است.
روغن مایع و تفاله هاي سویا  نه تنها مفید نبوده بلکه موجب بروز بیماريهایی نظیر آرتروز و خشکی مفاصل و غلیظ شدن خون و تشدید بیماريهاي حساسیتی مانند کهیر و اگزما و بثورات پوست و انواع ناراحتی هاي پوستی میشود. از سنین 40 به بالا در مورد مصرف چربی ها بویژه شب هنگام هشدار داده ایم. حال که چربی هاي موجود با روشهاي شیمیایی بدست می آید هشدار ما چند برابر میشود.
چربی هاي حیوانی براي بدن لازمند و چربی هاي نباتی نمیتوانند جاي آن را پر کنند. کنش چربی هاي حیوانی با بدن سازگاري بیشتري را نسبت به چربی هاي نباتی نشان میدهد. چرندگان و حیوانات علفخوار، نباتات و گیاهان را میخورند و تبدیل به چربی حیوانی میکنند؛ چربی مورد نیاز بدن و بویژه مفاصل انسان است. ساختار بدن انسان به گونه اي است که او را وادار نموده تا ازگوشت هم تغذیه کند، انسان بواسطه امتیازي که از لحاظ بدنی با علفخواران دارد از چربیهاي آماده حیوانی که محصول علفخواران است استفاده میکند.
چربیهاي حیوانی در حد مورد نیاز موجب نرمی مفاصل میشود و از تصلب آوندهاي بدن اعم از عروق خونی و گدارهاي بافتی جلوگیري به عمل می آورد. یک فائده دیگر این چربی ها روغن کاري و نرم کردن اندامها در درون و نرم کردن اندامها در مجاورت یکدیگر میباشد. برخی از بیماريهاي تفرّق اتصال ناشی از عدم انعطاف لازم میان اندامها با اندامهاي همسایه میباشد. به عنوان مثال به ماهیچه هاي درون کُره چشم توجه کنید؛ اگر این ماهیچه ها از لحاظ مزاجی دچار خشکی شوند ناچار مستهلک میگردند و به علت کندي حرکات از خونرسانی و تغذیه بموقع باز می مانند.
پدیده پیر چشمی از همین جا آغاز میگردد. همین طور است کار استخوانها در محل اتصالات آنها با یکدیگر!
باز هم به عنوان مثال مایع نرم کننده سر مفاصل از غذاهایی مانند شیر و چربی هاي حیوانی تأمین میشوند. این چربی ها در مراحل مختلف هضم با مزاج اندامی که از آنها تغذیه میکند همسان میگردند و مانع اصطکاك محل اتصالات با یکدیگر میشوند. پس شیر را باید با همان چربی خودش مصرف کرد. نه این که چربی شیر از مجموعه طبیعی آن جدا شود و چربی مورد نیاز بدن از غذاها و مواد دیگر تأمین گردد. چربی شیر و فراوردههاي دیگر حیوانی در مجموعه طبیعی خود براي بدن انسان مفید است. براي تأمین فرآوردهاي دیگر لبنی نباید شیر را بطور کلی عاري از چربی نمود.
اگر نگران افزایش چربی در بدن هستیم بهتر است از راههاي دیگر مثلاً ورزش یا کارهاي عضلانی آن را در بدن بسوزانیم تا بر قدرت و قوت و نرمش و جنب و جوش مفاصل و عضلات بدن افزوده باشیم. با این روش هم از چربی غیرطبیعی و اضافی در امان خواهیم بود و هم مزاج بدن تعدیل میگردد و مهمتر آن که سلامتی و قوت باقی می ماند.
این مورد درباره کهنسالان با دقت بیشتري دنبال میشود. کم بخورند اما غذا را فاقد چربی نکنند. همانطور که در مورد نمک میگوئیم، نباید نمک را از مصرف روزانه حذف کنیم، بلکه آن را به اندازه نیاز مصرف میکنیم. در عین حال اگر با تنظیم چهار مزاج بدن را روي خط اعتدال مزاجی به پیش ببریم تا اضافاتی در بدن نماند، دیگر موردي نیست تا بر فرض نگران گرفتگی عروق قلب باشیم. این کار تنها از مکتب طبی اسلامی-ایرانی برآمده و از نقاط برتري این طب نسبت به سایر مکاتب پزشکی است.

تأکید بیشتر بر منع مصرف چربی ها در پائیز

پائیز با همه زیبائی هایش فصلی است که بدن انسان در معرض بروز انواع بیماريها قرار میگیرد و از این جهت با فصول دیگر بطور نسبی متفاوت است.
کهنسالان در این دوره زندگی باید از بدي هاي پائیز در امان باشند و از مواهب آن بهرهمند گردند و بسلامت وارد زمستان گردند. زمستان و سرمایش براي افراد پیر سخت و طاقت فرساست پس باید با قدرت تمام از پائیز عبور کرده و به زمستان وارد گردند.
فصل پائیز از لحاظ سردي و گرمی معتدل است اما در خشکی و تري نامعتدل میباشد. هر فصلی بیماري های مخصوص بخود را دارد اما در پائیز بدن حساستر است. در هر منطقه اي نیز بیماريها فرق میکند، یعنی ممکن است در یک منطقه خاص استعداد بروز برخی از بیماريها نسبت به مناطق دیگر متفاوت باشد. پزشک باید خصوصیات بیماري را در هر منطقهاي مستقلاً در نظر گرفته و تحقیق کند و براساس آن درمان را شکل دهد.
پائیز فصل بیماري و هجوم بادهاي بیماري زا و عوامل خارجی مولّد ناخوشی ها است.  هر بیماري براي حضور و اعلام موجودیت در بدن به دو عامل نیاز دارد. یکی عامل داخلی که همان اخلاط بیماري زا میباشد و دیگري عامل خارجی که عبارت از میکروبها، ویروسها و عوامل ناشناخته است. (که بزودی مقاله ای در اینباب از جاطا منتشر می شود .)
بنابراین چنانچه اخلاط غیرطبیعی در بدن رشد کرده و بستر بیماري ها را فراهم سازند عوامل خارجی فرصت را غنیمت شمرده و وارد بستر بیماري ها شده و انسان را گرفتار ناخوشی می کند. کم خوري را باید مورد توجه قرار داد و از مصرف غذاهاي چرب و غلیظ پرهیز نمود. میزان تحرك را باید در نظر گرفت و براساس آن معده را از غذا انباشت. مصرف مسهل ها را زیاد کنند تا بستر بیماريها پاك شود. در این فصل بیماري هاي نزله اي مانند زکام افزایش می یابد. کبدهاي ضعیف با عوارضی نظیر تبخال و بثورات جلدي نیز خود را نشان میدهند.

منع مصرف چربی با آب

مصرف چربی با آب میتواند باعث لیز شدن سطح رودهها شده و عملیات هضم را مختل کند. حالت تهوع و ضعف معده را بدنبال دارد و ممکن است کبد و کیسۀ صفرا را وادار به ترشحات غیرعادي نماید.

http://jataportal.ir/index.php/omumi/131-roghan-charbi